Zamonaviy tahdidlar va qonun ustuvorligi: Akademiyada global ekspertlar muloqoti
2025-yil 27–28-noyabr kunlari Oʻzbekiston Respublikasi Huquqni muhofaza qilish akademiyasida “Zamonaviy chaqiriqlar sharoitida qonun ustuvorligini taʼminlash: muammo va yechimlar” mavzusida xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya tashkil etildi. Tadbir Akademiya tashkil etilganining 3-yilligiga bagʻishlanadi.
Konferensiya qonun ustuvorligini mustahkamlash, huquqni muhofaza qiluvchi organlar xodimlarining kasbiy kompetensiyalarini rivojlantirish, zamonaviy chaqiriqlarga qarshi kurashish va xalqaro hamkorlikni kengaytirishga qaratilgan toʻqqizta yirik xalqaro oʻquv va ilmiy-amaliy tadbirdan iborat akademik dekadaning yakuniy va asosiy tadbiri boʻldi.
Konferensiya Huquqni muhofaza qilish akademiyasi tomonidan GIZ, YEXHT, BMTning Giyohvandlik va jinoyatchilik boʻyicha boshqarmasi (UNODC), ICITAP, MOM hamda boshqa xalqaro hamkor tashkilotlar bilan hamkorlikda gibrid formatda tashkil etildi.
Konferensiyada ishtirok etish uchun 34 davlatdan 49 nafar ekspert Toshkentga tashrif buyurdi, umumiy hisobda esa 120 dan ortiq xorijiy va xalqaro mutaxassislar qatnashdilar, bu esa xalqaro tashkilotlar va ekspertlar hamjamiyatining keng ishtirokini taʼminladi.
Konferensiya ishida AQSH, Buyuk Britaniya, Germaniya, Fransiya, Ispaniya, Niderlandiya, Turkiya, Kanada, Koreya Respublikasi, Malayziya, Marokash, Latviya, Qozogʻiston, Qirgʻiziston, Tojikiston, Ozarbayjon va boshqa qator davlatlar vakillari, shuningdek BMT, YEXHT, Yevropa Ittifoqi, Xalqaro prokurorlar assotsiatsiyasi, YUNESKO, YUNISEF, MASA, IACA va Xalqaro migratsiya tashkiloti kabi nufuzli xalqaro tuzilmalar delegatsiyalari ishtirok etdilar.
Konferensiya dasturi yalpi majlis va oltita parallel sessiyadan iborat boʻlib, ular jinoiy faoliyatdan olingan daromadlarni legallashtirish va terrorizmni moliyalashtirishga qarshi kurashish, huquqni muhofaza qilish sohasida taʼlim va fanni rivojlantirish, korrupsiyaga qarshi kurashish, sunʼiy intellektni huquqiy jihatdan tartibga solish, kiberxavfsizlikni taʼminlash hamda global migratsiya sharoitida inson huquqlarini himoya qilish masalalariga bagʻishlangan.
Yalpi majlisda Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi, Oliy sudi, Inson huquqlari boʻyicha Milliy markaz, Ichki ishlar vazirligi, Milliy gvardiya, Davlat bojxona qoʻmitasi, Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi, Oliy taʼlim, fan va innovatsiyalar vazirligi rahbariyati, shuningdek Oliy Majlis Senati vakillari soʻzga chiqdilar.
Oʻz maʼruzalarida ular huquqni muhofaza qilish tizimini modernizatsiya qilish jarayonida fan va taʼlim salohiyatining oʻrni, zamonaviy texnologiyalarni, jumladan sunʼiy intellektni joriy etish zarurati, shuningdek transmilliy tahdidlarga qarshi kurashish uchun yuqori malakali kadrlar tayyorlashning ahamiyatini alohida taʼkidladilar.
Chet ellik ekspertlar muhokamalarga sezilarli hissa qoʻshdilar. Qozogʻiston va Qirgʻiziston huquqni muhofaza qilish akademiyalari rahbarlari kadrlar tayyorlash sohasida xalqaro hamkorlikni kengaytirish va tajriba almashishning dolzarb ahamiyatini qayd etdilar. Yevropa Ittifoqi, BMT, YEXHT va Xalqaro prokurorlar assotsiatsiyasi vakillari transmilliy jinoyatchilik, korrupsiya va terrorizmga qarshi kurashish, shuningdek inson huquqlarini himoya qilish sohalarida global hamkorlikni yanada mustahkamlash zarurligini taʼkidlab oʻtdilar.
Spikerlar Akademiyaning nisbatan qisqa muddatda erishgan yutuqlarini alohida taʼkidlab, kadrlar tayyorlash tizimini takomillashtirish, ilmiy-tadqiqot ishlarini faollashtirish va xalqaro hamkorlikni kengaytirish borasidagi natijalarni qayd etdilar. Akademiyaning jadal rivojlanishi qonun ustuvorligini taʼminlashga qaratilgan strategik vazifalarga toʻla mos kelishi taʼkidlandi.
Parallel sessiyalar doirasida jinoiy daromadlarni legallashtirishga qarshi kurashishda sunʼiy intellekt va raqamli texnologiyalardan foydalanish, xalqaro axborot almashuvi mexanizmlarini rivojlantirish, barqaror kiberxavfsizlikni taʼminlash, elektron dalillar bilan ishlash amaliyotini takomillashtirish bilan bogʻliq masalalar atroflicha muhokama etildi. Shuningdek, xalqaro antikorrupsiya standartlarini joriy etish va sud-huquq faoliyatida sunʼiy intellektdan foydalanishning axloqiy-huquqiy jihatlariga oid masalalarga ham alohida eʼtibor qaratildi. Alohida sessiya migrantlar va odam savdosi jabrdiydalari huquqlarini himoya qilish, shuningdek ularni reabilitatsiya va reintegratsiya qilish borasidagi mintaqaviy va xalqaro saʼy-harakatlarga bagʻishlandi.
Konferensiya doirasida Huquqni muhofaza qilish akademiyasi tomonidan Ichki ishlar vazirligining Asosiy ekspert-kriminalistika markazi, kiberxavfsizlik sohasida yetakchi xalqaro kompaniya Group-IB, Oliy Majlis Qonunchilik palatasi huzuridagi Yoshlar Parlamenti bilan hamkorlik toʻgʻrisidagi memorandumlar imzolandi. Shuningdek, xorijiy delegatsiyalar bilan bir qator ikki tomonlama uchrashuvlar oʻtkazilib, kelgusidagi hamkorlikning istiqbolli yoʻnalishlari muhokama qilindi.
Konferensiya huquqni muhofaza qilish sohasida ilmiy va amaliy muloqotni rivojlantirish, ilgʻor tajribalarni oʻrganish va innovatsion yechimlarni izlash uchun muhim xalqaro platforma boʻlib xizmat qildi.
Tadbir materiallari va yakunlari maxsus toʻplam shaklida chop etilishi rejalashtirilgan.